Rozwój psychiczny to długotrwały proces, mający na celu przystosowanie dziecka do życia w otaczającym go świecie. Rola rodziców polega przede wszystkim na wspieraniu rozwoju poprzez obserwowanie dziecka i uczenie go prawidłowych zachowań. Każdy etap rozwoju charakteryzują odmienne potrzeby naszej pociechy, które wymagają różnych metod zaspokajania ich.
Rozwój psychiczny noworodka i niemowlęcia
Noworodek większość czasu przesypia, w ciągu doby może być to nawet 18 godzin. Maluszek budzi się zazwyczaj, gdy jest głodny lub ma mokrą pieluszkę. Z upływem pierwszych tygodni jego sen będzie się skracał, a to pozwali Wam na budowanie emocjonalnej więzi. Dwutygodniowy noworodek powoli zaczyna rozpoznawać twarze bliskich, a ich widok daje mu poczucie bezpieczeństwa. Mimo, iż nie nawiązuje kontaktu – Twoje słowa, gesty, przytulanie mają dla niego ogromne znaczenie, ponieważ jesteś jego całym światem. Bliski kontakt mamy i maluszka, tzw. „kangurowanie” pozwala wzmocnić wież i poczucie bezpieczeństwa, a także wspiera jego rozwój emocjonalny.
Niemowlę, oprócz potrzeb fizjologicznych ma coraz silniejsze potrzeby emocjonalne. Po pierwszym miesiącu życia wyostrzają się u niego zmysł słuchu i wzroku. Możesz je stymulować mówiąc do dziecka i pokazując ciekawe przedmioty. Maluch zaczyna poznawać najbliższych, wypowiada pierwsze słowa lub pojedyncze sylaby oraz rozumie proste polecenia. Rozwój psychiczny dziecka w tym wieku związany jest z dojrzewaniem układu nerwowego, czyli nabywaniem zdolności poznawczych, umiejętności motorycznych (siadanie, raczkowanie, chodzenie) i lepszą koordynacją ruchową. Po pierwszym półroczu nabiera tempa także rozwój emocjonalny. To moment, kiedy dziecko zaczyna odkrywać swoją tożsamość oraz odczuwa emocje, takie jak: radość, ciekawość, przywiązanie, strach przed obcymi lub rozłąką z najbliższymi. Niespełna roczne dziecko lubi rutynę i przewidywalność. Zapewnienie stabilnego rytmu dnia ułatwi mu oswajanie się z otoczeniem.
Pierwsze 12 miesięcy życia Twojego maluszka jest bardzo ważne dla budowania prawidłowych relacji w późniejszych latach. Przez ten czas jesteś jego najważniejszym przewodnikiem.
Rozwój psychiczny dziecka w wieku 1-3 lat
Roczne dziecko to bardzo aktywne dziecko. Umie już raczkować, pełzać, a nawet chodzić. Jest bardziej samodzielne, ale wciąż wymaga Twojego nadzoru. Gdy oswoi się z najbliższym otoczeniem chętniej i odważniej będzie poznawało nowe osoby, gry i zabawy. Ukończenie pierwszego roku życia przez dziecko często więżę się z dłuższą rozłąką z najbliższą osobą – mamą, która najczęściej wraca do pracy. Zadbaj o jego poczucie bezpieczeństwa zapewniając mu właściwą opiekę pod Twoją nieobecność.
Drugi rok życia Twojej pociechy przyniesie ze sobą wiele zmian. Dziecko może wkroczyć w okres buntu i będzie chciało głośno wyrażać swoje emocje. Zrodzą się w nim nowe potrzeby: niezależności i samodzielności. Jeśli nie zostaną uszanowane przez rodzica może pojawić się płacz. Wtedy najlepiej uzbroić się w cierpliwość, tłumaczyć maluchowi jasno i delikatnie Twoje reguły. W tym okresie ważne jest pokazanie dziecku, gdzie przebiegają granice. Uczenie, co można robić, czego należy unikać, a co może stanowić zagrożenie (np. gorąca woda w czajniku czy rozgrzane żelazko) ułatwi dziecku rozumienie zasad panujących w Twoim domu. Jeśli zaakceptujesz bunt jako naturalny objaw niezależności dziecka, będzie Ci łatwiej pogodzić się z krzykiem i niezadowoleniem swojego malucha. Okres buntu mnie, a dziecko w jego czasie nauczy się asertywności oraz radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Twoje dzisiejsze wsparcie zaowocuje w jego dorosłym życiu.
Wraz z rozwojem dziecka rośnie wachlarz jego potrzeb, za którymi rodzice starają się nadążać. Pamiętnej, że to rodzice i opiekunowie stanowią model zachowań społecznych dla swoich pociech. Wasza rola we wspieraniu rozwoju psychicznego i społecznego jest bardzo ważna. Dbanie o bliskie relacje zapewnieni Twojemu dziecku poczucie bezpieczeństwa na każdym etapie jego życia.
Tagi: rozwój psychiczny, rozwój dziecka, rozwój emocjonalny dziecka, rozwój dziecka, nauka mówienia, rozwój zmysłu wzroku