W czasie ciąży dochodzi do bardzo wielu zmian, do których Twój organizm musi się dostosować. To ogromny wysiłek zarówno pod względem fizycznym, jak i emocjonalnym. Połóg to czas, w którym organizm dochodzi do siebie po trudnym okresie ciąży i porodu. Czego spodziewać się w tym czasie?
Co znajdziesz w tym artykule:
- 1.Czym jest połóg?
- 2.Zmiany w organizmie w okresie połogu
- 3.Silne emocje po porodzie
- 4.Niepokojące objawy
Czym jest połóg?
Połóg trwa około 6 tygodni i w tym czasie dochodzi do bardzo wielu zmian w Twoim organizmie. Dlatego ten okres wiąże się z dolegliwościami poporodowymi, osłabieniem organizmu oraz odczuwaniem silnych emocji. Przede wszystkim zauważysz duży spadek masy ciała, od kilku do nawet kilkunastu kilogramów. Inne istotne zmiany to:
- inwolucja, czyli obkurczanie się i zmniejszanie macicy ,
- gojenie krocza po porodzie,
- rozpoczęcie laktacji, czyli wydzielania pokarmu przez gruczoły mleczne,
- ponowne podjęcie czynności przez jajniki.
Zmiany w organizmie w okresie połogu
Gojenie ran poporodowych to bardzo ważny etap w czasie połogu. W pierwszych tygodniach po porodzie goją się rany w macicy wskutek oddzielenia się łożyska i błon płodowych oraz ewentualnie rany po pęknięciu lub nacięciu krocza. Warto wiedzieć, że odbudowa błony śluzowej macicy dokonuje się dopiero po jej oczyszczeniu z resztek tkankowych pozostałych w niej po porodzie. Te pozostałości są rozkładane przez komórki układu odpornościowego i wydostają się przez pochwę w płynnej postaci jako tzw. odchody płodowe, czyli złuszczone cząstki i resztki narośniętej śluzówki macicy. W ciągu pierwszego tygodnia są w formie krwistej dość obfitej wydzieliny przypominającej miesiączkę, następnie zmieniają kolor na różowy i brązowy. Po kilkunastu dniach od połogu wydzielina zmienia się na śluzową. Plamienie może się utrzymywać do 6 tygodni, pamiętaj, że w czasie połogu nie wolno stosować tamponów!
Karmienie naturalne i aktywność ruchowa przyspieszają proces oczyszczania macicy.
Jeżeli jednak zaobserwujesz poniższe objawy, zgłoś się do lekarza:
- krwawienie staje się znacznie intensywniejsze i nie ustaje,
- wydalane są większe kawałki tkanek,
- odchody mają nieprzyjemny, gnilny zapach i zmieniają kolor,
- temperatura ciała utrzymuje się powyżej 38 stopni Celsjusza,
- proces wydalania odchodów nagle zatrzymał się na kilkanaście godzin.
Ból i obrzęk w okolicy krocza dotyczy nie tylko kobiet, u których wystąpiło nacięcie lub pęknięcia krocza. Napierająca głowa dziecka oddziałuje równie silnie i może wpływać na późniejsze poczucie dyskomfortu w okolicach intymnych. By przyspieszyć proces regeneracji ciała po porodzie, warto zwracać uwagę na częsty dostęp powietrza do okolic intymnych, higienę po każdej wizycie w toalecie oraz chłodne okłady, które uśmierzą ból. W przypadku naciętego krocza warto skorzystać z poduszki „z dziurką”, aby nie siedzieć bezpośrednio na ranie. Gojenie krocza można też przyspieszyć stosując maść lub globulki z kwasem hialuronowym.
Do higieny intymnej stosuj płyn do higieny intymnej lub delikatne i hipoalergiczne mydło, do którego jesteś przyzwyczajona i stosowałaś je wcześniej. Na tym etapie staramy się nie wprowadzać żadnych nowości, aby nie spowodować podrażnienia. W pierwszych dniach po porodzie możesz wydalać nawet do 3 litrów moczu na dobę. To normalne zjawisko, które eliminuje nadmiar płynu tkankowego w Twoim ciele. Tak szybkie zmniejszenie wody w organizmie może doprowadzić do tego, że w krwi zwiększa się ilość białek układu krzepnięcia i zwiększa się jej krzepliwość. To może doprowadzić do zakrzepicy, dlatego ważne jest, by w miarę możliwości stopniowo zwiększyć aktywność fizyczną, np. poprzez spacery. Z wyjściem na basen wstrzymaj się do czasu ukończenia krwawienia.
Po porodzie operacyjnym (cesarskie cięcie) uszkodzone są dodatkowo powłoki brzuszne, ale w macicy dzieje się to samo, co po porodzie fizjologicznym.
Silne emocje po porodzie
Silne emocje, odczuwane przez świeżo upieczoną mamę, są wywołane zmianami hormonalnymi, które zachodzą w organizmie. Ból, zmęczenie i dolegliwości po porodzie wywołują często zmienność nastrojów, nerwowość i niską samoocenę. Połóg to również czas, w którym dużo silniej odczuwasz emocje. W 4.-6. dobie po narodzinach u 80% par pojawi się baby blues, czyli huśtawka nastrojów, która może się utrzymywać od kilku godzin do 2 tygodni. Utrzymujące się dłużej zaburzenia nastroju, a także utrzymujące się złe samopoczucie, senność i osłabienie powinny być skonsultowane z lekarzem, ponieważ w czasie połogu dochodzi też do zmian w psychice kobiety, które mogą prowadzić np. do depresji poporodowej. W czasie połogu warto otoczyć kobietę dodatkowym wsparciem w domu, aby odciążyć ją od obowiązków domowych i pozwolić spokojnie wejść w kompetencje i rolę mamy. W kulturach, gdzie jest to normą, nie pojawia się ani baby blues ani depresja.
Baby blues to określenie stanu poporodowego, który jest efektem huśtawki emocji pod wpływem zmian hormonalnych dotyka wielu kobiet i… mężczyzn. Depresję można potwierdzić dopiero kilka miesięcy po porodzie i predysponowane są kobiety, które mają ją w wywiadzie
Niepokojące objawy
Niektóre dolegliwości podczas połogu mogą być szczególnie niebezpieczne i w przypadku ich wystąpienia należy skonsultować się z lekarzem. Należą do nich:
- nagłe, wczesne ustanie odchodów połogowych,
- nagłe, gwałtowne krwawienia,
- silne bóle brzucha, które nasilają się wraz z długością trwania połogu,
- ostry ból w pochwie lub odbycie,
- zmiana zapachu odchodów z mdłego na gnilny,
- zasinienie, ciągły obrzęk, wysięk w okolicy rany krocza/rany po cięciu cesarskim.